11.Ανοιχτή Πρόσβαση και Ανοιχτή Επιστήμη

Στα τέλη της δεκαετίας του 1990 έκανε την εμφάνισή του το κίνημα της Ανοικτής Πρόσβασης στις επιστημονικές δημοσιεύσεις (Open Access). Η βασική αρχή του είναι ότι η παραγόμενη επιστημονική γνώση πρέπει να διατίθεται στο ευρύτερο δυνατό κοινό χωρίς περιορισμούς. Στα χρόνια που ακολούθησαν, το αίτημα για πιο ανοικτές διαδικασίες στην επιστήμη οδήγησε στον μετασχηματισμό του κινήματος της Ανοικτής Πρόσβασης σε κίνημα της Ανοικτής Επιστήμης (Open Science). Η Ανοικτή Επιστήμη αφορά όλες τις εκφάνσεις του επιστημονικού εγχειρήματος: τον διαμοιρασμό των επιστημονικών δεδομένων, την χρήση εναλλακτικών τρόπων μέτρησης του αντίκτυπου των επιστημονικών δημοσιεύσεων, τη δυνατότητα πρόσβασης του ευρύτερου κοινού στην επιστημονική διαδικασία, κ.α. Σε αυτή τη διδακτική ενότητα θα μελετήσουμε τους λόγους για τους οποίους εμφανίστηκε το κίνημα της Ανοικτής Επιστήμης, τις ανάγκες της επιστημονικής κοινότητας και της κοινωνίας ευρύτερα στις οποίες ήρθε να απαντήσει, την ιστορική εξέλιξή του, αλλά και πώς έχει μετασχηματίσει τον τρόπο με τον οποίο διεξάγεται η επιστήμη σήμερα.